Hoe houd je de Nieuwjaarsduik gezond?

De beelden van een grote groep mensen die een sprintje trekken richting zee verschijnen elk jaar op 1 januari weer op miljoenen beeldschermen in Nederland. In 1960 was in Zandvoort de eerste Nieuwjaarsduik en de afgelopen vijftig jaar is het uitgegroeid tot een traditie. Jong en oud waagt zich op nieuwjaarsdag in zee. Zwemmen in ijskoud water brengt echter wel een aantal risico’s met zich mee. De Nieuwjaarsduik wordt niet voor niets gezien als een zware sportinspanning. 

Gezondheidscheck

Experts adviseren om vóór de Nieuwjaarsduik een kleine gezondheidscheck te doen. Dit vanwege de directe invloed van het koude water op het hart. Mensen die last van hun hart of pijn op hun borst hebben, duizelig zijn, hartritmestoornissen hebben of aan kortademigheid lijden, kunnen beter niet meedoen aan de Nieuwjaarsduik. Ook als je ziek bent en suikerziekte of luchtwegproblemen hebt, wordt afgeraden om het koude water in te duiken. Datzelfde geldt voor personen jonger dan 12 jaar of ouder dan 70.

Risico’s

Als je gezond bent en in een redelijke conditie verkeert, kun je in principe zonder problemen een Nieuwjaarsduik nemen. Er zitten echter wel enkele risico’s vast aan een duik in ijskoud water.

Onderkoeling ligt bij een Nieuwjaarsduik op de loer. In water van 0 tot 4 graden kan na 3 tot 5 minuten al spierstijfheid optreden. Na 10 tot 15 minuten in ijskoud water kun je bewusteloos raken, met risico op verdrinking. Onderkoeling treedt eerder op bij een harde wind, bij alcoholgebruik en als je voor de duik lang hebt stilgezeten. Ook kun je je duizelig voelen of zelfs flauwvallen nadat je in het koude water hebt gezwommen. Koud water kan namelijk leiden tot ontregeling van de hoeveelheid glucose in het bloed. Door afkoeling is er extra urine gemaakt, waardoor er na het opwarmen een vochtgebrek kan optreden. Bovendien kan de bloeddruk dalen wanneer het bloed weer door de huid gaat stromen. Dit kan ook leiden tot duizeligheid en flauwvallen.

Tips

Een Nieuwjaarsduik is dus niet geheel zonder risico, maar met deze tips voorkom je dat jouw duik in het water slecht afloopt:

• sluit je aan bij een georganiseerde duik;
• drink vooraf voldoende vocht, maar zeker geen alcohol;
• warm je van tevoren op;
• zorg voor warme kleding als je het water uitkomt;
• houd je hoofd en haar zo veel mogelijk droog, bijvoorbeeld door een (bad)muts op te zetten;
• drink na afloop meteen iets warms, van binnenuit warm je het snelst op. 

Voordelen

Er zitten behalve nadelen ook een aantal voordelen aan het meedoen aan een Nieuwjaarsduik. Winterzwemmen zorgt ervoor dat er endorfine vrijkomt in je lichaam. Hierdoor heb je de rest van de dag veel energie en voel je je erg gelukkig. Wanneer je uit het water komt, heb je een warm gevoel en lijkt het of heel je lichaam tintelt. Het contact met het koude water verhoogt je weerstand en stimuleert de bloedsomloop. De Nieuwjaarsduik kan er ook voor zorgen dat je afvalt. Door de kou wordt je bruine vet geactiveerd. Dat is een krachtcentrale om wit vet te verbranden. Hierdoor val je dus af. Je zult dan wel wat langer in het water moeten blijven.

Warm

Hoewel er risico’s verbonden zitten aan de Nieuwjaarsduik, kun je op 1 januari in principe zonder problemen het water induiken. Alleen bij bijvoorbeeld hartproblemen is het beter vanaf de kant toe te kijken. Maar 2016 lijkt een gunstig moment om het nieuwe jaar in te luiden met een duik in zee. Het zeewater is namelijk buitengewoon warm voor de tijd van het jaar. Langs de kust zal het water ongeveer 9 graden (in het westen) en 8 graden (in het noorden) zijn. Ook is de kans redelijk groot dat het rond de jaarwisseling vrij warm is. Alle reden dus om 2016 te beginnen met een Nieuwjaarsduik!

Bronnen: GGD, Gezondheidsplein.nl en NU.nl

Foto: Flickr.com/Alexander Fritze

Publicatiedatum: 31-12-2015