Terugkijken op 2014: een politiek bewogen jaar

Als één jaar bewezen heeft dat sport en (internationale) politiek alles met elkaar te maken hebben, is het wel het jaar 2014. Dat begon al direct in 2014 met de Olympische en Paralympische Spelen in Rusland. Een halfjaar voor aanvang nam het Russische parlement een wet aan, waarin het werd verboden om “onder minderjarigen propaganda te maken voor niet-traditionele seksuele relaties”. Deze veelbesproken wet – algeheel gezien als antihomowet – leidde niet alleen in Nederland tot afschuw en ophef, maar ook internationaal. De Britse acteur en schrijver Stephen Fry riep in 2013 in een emotionele open brief in onder andere de Volkskrant op tot een boycot van Sochi 2014. De Verenigde Naties vroegen om intrekking van de wet, net als de sportministers van de Europese Unie, onder wie Edith Schippers.

Symposium

Dat de Olympische en Paralympische Spelen georganiseerd werden in een land met duidelijk andere normen en waarden ten aanzien van bijvoorbeeld seksuele geaardheid, was aanleiding voor NOC*NSF om in Sotsji tijdens de Spelen een kort symposium te organiseren over het thema ‘Sport en mensenrechten’.

“Sochi 2014 was aanleiding en vormde het goede decor om het over sport en mensenrechten te hebben”, aldus Gerard Dielessen, algemeen directeur van NOC*NSF. Onder de deelnemers aan dit symposium waren Edith Schippers (minister van VWS), Eduard Nazarski (directeur Amnesty International) en Jan de Jong (algemeen directeur NOS).

“Ik ben erg blij met de uitkomst van onze bijeenkomst”, vertelt Dielessen. “De algemene conclusie was dat er op het moment van het toewijzen zelf veel meer naar mensenrechten moet worden gekeken. Dat geeft sporters van alle nationaliteiten de ruimte om als de keuze eenmaal is gemaakt, zich helemaal op de sport te kunnen concentreren. Want wij hechten zeer aan de goede gewoonte dat topsporters van over de hele wereld overal met elkaar kunnen sporten zonder dat ze elkaar kwalijk nemen wat hun regeringen allemaal doen. Dit principe is een groot goed en maatschappelijk zeer waardevol. Zo kan je sportcontacten tussen landen zo lang mogelijk in stand te houden. Het is daarom ook zo goed dat het IOC nu, nog net in 2014, al heeft besloten om het tegengaan van discriminatie vanwege seksuele oriëntatie zowel in het Olympisch Handvest als in de toekomstige Hostcity-contracten op te nemen.”

Spanning

In de periode tussen de Olympische en Paralympische Spelen in, namelijk 24 februari tot 7 maart, ontstond op de Krim grote spanning. Tijdens de Paralympische Spelen (7 tot en met 16 maart) namen die spanningen alleen maar toe. Vanwege de openlijke politieke en veronderstelde militaire steun van Rusland aan de opstandelingen op de Krim, werd besloten dat zowel het kabinet als het Koninklijk Huis niet aanwezig zouden zijn bij deze editie van de Paralympische Spelen.

Gerard Dielessen over die periode: “Vrijwel direct na de sluitingsceremonie van de Olympische Spelen van Sochi 2014 namen de internationale spanningen met Rusland in een hoog tempo toe. Dat betekende dat we doorlopend samen met betrokken autoriteiten, de teamleiding en ons bestuur de afweging moesten maken of we met een vervroegde terugkeer van Paralympic TeamNL te maken zouden kunnen krijgen. Daarbij stond de veiligheid van het team voorop.”

Krediet

De internationale spanningen met Rusland liepen na de Paralympische Spelen alleen maar verder op. Dielessen: “Rusland staat er internationaal, en helemaal in Nederland, niet goed meer op.” Hij ziet het krediet van Rusland in de sportwereld dan ook sterk afnemen. “Het gewapende conflict in Oekraïne en de verschrikkelijke ramp met de MH17, waarbij zo veel slachtoffers vielen, zorgden er zelfs even voor dat de sport onderdeel van de EU-boycot leek te worden”, aldus de directeur van NOC*NSF.

“En ook nu, aan het einde van het jaar, hebben sporters het er persoonlijk lastig mee om in Rusland aan grote evenementen deel te nemen. Ik vind het erg dapper als deze sporters uiteindelijk de principes van de sport zelf, namelijk om met elkaar te sporten ongeacht afkomst en politieke opvattingen, daarbij zwaarder laten wegen.”

NOC*NSF zal de ervaring en kennis opgedaan in 2014 gebruiken om nog in 2015 in het kader van sport en integriteit een vervolg te geven aan het thema ‘Sport en mensenrechten’.

Bron: NOC*NSF.nl
Foto: Flickr/CC Atos

Publicatiedatum: 26-12-2014