Krijg je van voetballen O-benen?
“Mijn zoon van zestien jaar voetbalt fanatiek. Nu valt het me op dat hij, evenals veel van zijn teamgenootjes, O-benen heeft. Komt dat door het voetballen?"
Joke Zwart, 52 jaar
Diezelfde vraag hebben verschillende onderzoekers zichzelf ook gesteld. Zij constateerden dat jongens die als puber voetballen, inderdaad vaker een lichte vorm van O-benen ontwikkelen.
Onderzoek
De afdeling Kniechirurgie van het Universitaire Ziekenhuis in Pellenberg (België) voerde enkele jaren geleden samen met de vakgroep Revalidatiewetenschappen en Kinesitherapie van de Universiteit Gent een onderzoek uit naar het verband tussen O-benen en voetbal.
Uit dat onderzoek onder 550 Belgische jeugdvoetballers – allen jongens – blijkt dat bijna de helft van de jongens die tussen hun dertiende en zeventiende intensief voetballen – dat wil zeggen zes uur of meer per week – O-benen krijgt. Het aantal groeistoornissen werd vergeleken met een niet-voetballende groep. De groeispurt waarmee de voetballende pubers te maken hebben, vergroot de kans op O-benen. Door het vele trappen van de bal met de binnenkant van de voet, worden de spieren aan de binnenkant van het bovenbeen sterker en korter. Verkorting van die spieren doet tijdens de groei de knie zijdelings naar buiten buigen, met O-benen als gevolg, zo concluderen de onderzoekers.
Om de groeistoornissen met veelvuldig bijkomende knieproblemen te vermijden, wordt gepleit voor meer gevarieerde trainingen. Zo moeten de risicojongeren de spieren aan de binnenkant van hun benen meer en beter oprekken en moeten ze extra kracht ontwikkelen aan de buitenkant om de benen recht te houden.
Groeispurt
O-benen zijn in feite het gevolg van een soort scheefgroei die door te intensieve training en het veelvuldig trappen tegen een bal veroorzaakt wordt, vooral tijdens de groeispurt. Omdat de knieën van iemand met O-benen verkeerd worden belast, treedt sneller slijtage op aan het kraakbeen, wat op latere leeftijd artrose tot gevolg kan hebben. Mensen met O-benen hebben tweemaal meer last van knieartrose. Bovendien verhoogt de afwijking ook het risico op meniscusletsels en pijn aan de knieschijfpees bij voetballers. Ook kun je last krijgen van pijnlijke banden en pezen. Beter stretchen, specifieke krachttraining en jeugdspelers laten werken met een lichtere bal, kan helpen.
Toch zijn er ook enkele voordelen van O-benen te noemen. Zo ligt bij spelers met een krom been het zwaartepunt automatisch boven het steunpunt. Ze staan dus stabieler en beschikken niet zelden over een goeie trap. Ook zijn voetballers met O-benen wendbaarder dan spelers met kaarsrechte benen.
Niet iedereen gelooft in een verband tussen (veel) voetballen en het krijgen van O-benen. Cees-Rein van den Hoogenband, chef-arts van NOC*NSF: “Er is geen enkel wetenschappelijk onderzoek dat aantoont dat je van voetballen O-benen krijgt.”
Ook een vraag?
Heb jij ook een vraag over sport? Mail deze dan naar content@sport.nl.
Foto: Flickr/CC Paul Domenick