Tien gouden regels tegen wedstrijdvervalsing

Je kunt de krant niet openslaan of er staat wel een bericht in over vermoedens van wedstrijdvervalsing. Een grote uitslag, een opmerkelijke scheidsrechterlijke beslissing, een razendsnelle rode kaart? Daar zal wel kwade opzet achter schuilgaan…

Lijdend voorwerp

Integriteit, een eerlijk wedstrijdverloop en onzekerheid over de uitkomst van sportwedstrijden zijn van het grootste belang voor het vertrouwen in de sport. Matchfixing is echter sterk in opkomst, en lang niet alleen in de hoogste divisies van de sport. Met name beïnvloedbare (en dus vaak jonge, nog niet doorgebroken) sporters vormen een gemakkelijke prooi voor fixers.

En de gevolgen kunnen groot zijn. Zo’n twee jaar geleden kwam de Nederlandse tennisser Yannick Ebbinghaus, ‘slechts’ competitiespeler, in de problemen door zelf illegaal op wedstrijden te wedden. Hij werd voor zes maanden geschorst en kreeg een flinke geldboete (van enkele duizenden euro’s), omdat hij een tientje had ingezet op wedstrijden in een klasse hoger. Het is belangrijk dat sporters weten dat dat niet mag, deze jonge tennisser wist duidelijk niet dat hij daarvoor gestraft kon worden.

Er is de georganiseerde sport veel aan gelegen om valsspelers een halt toe te roepen. Deze strijd begint bij informatieverstrekking, om te voorkomen dat sporters lijdend voorwerp worden van de praktijken van matchfixers en criminele organisaties. NOC*NSF en NL Sporter zien het als hun taak om (top)sporters en hun begeleiders waar zij dat kunnen te informeren over mogelijke gevaren en risico’s.

Tien sportgeboden

NL Sporter, de Nederlandse belangenorganisatie voor (top)sporters, wil voorkomen dat sporters zich met matchfixing inlaten en schiet sportend Nederland te hulp. Dat doen zij met tien golden rules tegen matchfixing. Hun ‘tien geboden’ zijn in lijn met de ‘Code of Conduct’ van internationale sportersvakbond EU Athletes.

Sjoerd Hamburger, voorzitter van NL Sporter: “Wat wij vooral missen in het huidige debat is een gebrek aan een goede vertaling richting de sporter. We gaan, terecht, met veel bombarie achter de daders aan, maar wat moet je als individuele sporter wel en niet doen? Wat doe je als iemand je benadert, hoe kom je erachter of de baas van je club eerlijk is, mag je vijftig euro aannemen van iemand die vindt dat je goed speelde? Het zijn juist die directe vragen waarvoor we willen laten zien dat er antwoorden voor zijn. Dat je dit gewoon kan vragen en dat er mensen zijn die met je meedenken. Er is steeds meer aandacht op dit gebied voor sporters, maar veel sporters blijken juist met de basale vragen te blijven zitten. Hiervoor willen we met deze tien regels een handvat bieden.”

Ben je een sporter en word je benaderd om matchfixing op een of andere manier mogelijk te maken, dan adviseert NL Sporter je het volgende:

1. Zorg dat je de regels van je sport kent.
2. Wed nooit op je eigen sport.
3. Wees voorzichtig met gevoelige informatie die voor gokkers interessant is.
4. Fixen of beïnvloeden van het natuurlijke verloop is absoluut verboden, van welk onderdeel van een wedstrijd dan ook.
5. Meld onmiddellijk als je benaderd wordt voor mogelijke matchfixing (bijvoorbeeld bij het Vertrouwenspunt Sport van NOC*NSF of bij NL Sporter).
6. Ook mensen in je omgeving die gokken zijn een risico voor jou als sporter, wees op je hoede.
7. Neem nooit iets aan als daar geen directe tegenprestatie tegenover staat.
8. Doe zelf onderzoek (Google) als je door een externe partij benaderd wordt.
9. Als je ergens over twijfelt of problemen krijgt, vraag dan direct om hulp voordat de situatie te serieus wordt.
10. Wedstrijdbeïnvloeding komt uit en de verantwoordelijken worden gezocht. Blijf daarom altijd ver van gokken en geniet van je sport.

En verder?

Het voorkomen en bestrijden van matchfixing kan de sport niet alleen, niet in de laatste plaats vanwege het feit dat de problemen niet ophouden bij onze landsgrenzen. Nauwe afstemming met onder andere de overheid, opsporingsdiensten, kansspelautoriteit en kansspelorganisaties is noodzakelijk. Binnen Nederland, maar zeker ook daarbuiten. Om deze problemen te lijf te gaan is in Nederland een nationaal platform ingericht, waarin onder meer NL Sporter, KNLTB en KNVB meedoen. NOC*NSF vertegenwoordigt de stem van de sport in z’n geheel in dit consortium.

De sport neemt zelf ook de nodige maatregelen. Zo ontwikkelde NOC*NSF met steun van het Ministerie van VWS een instrumentarium ter bestrijding van matchfixing. Dat bevat de volgende elementen:

• signaleren en melden: bevorderen dat eenieder die signalen van matchfixing waarneemt, deze rapporteert, bijvoorbeeld aan het Vertrouwenspunt Sport van NOC*NSF;
• preventie en voorlichting: NOC*NSF heeft samen met NL Sporter, sportbonden en de AtletenCommissie voorlichtingsmateriaal ontwikkeld voor het geven van presentaties aan topsporters en talenten over matchfixing. Vier (oud-)topsporters zijn gestart met het geven van deze voorlichting op de Centra voor Topsport en Onderwijs, de Nationale TrainingsCentra en bij sportbonden. Zij leggen de risico’s van gokken en matchfixing uit aan talenten en topsporters en geven tips hoe zij zich kunnen wapenen tegen fixers. Als aanvulling op de voorlichtingsbijeenkomsten biedt NOC*NSF ook een e-learning aan, die topsporters, talenten, scheidsrechters, coaches en clubeigenaren kunnen volgen. NL Sporter adviseert sporters de e-learning en/of de voorlichtingsbijeenkomsten te volgen;
• regelgeving: vaststellen en verspreiden blauwdruk tuchtregels ter bestrijding van matchfixing en betting;
• handhaving/sanctionering.

Meld misstanden

Vind jij sport ook de belangrijkste bijzaak van de wereld? En zie jij in jouw omgeving dat er mensen zijn die de integriteit van de sport beschamen door het wedstrijdverloop op enigerlei wijze te beïnvloeden? Meld je vermoedens van misstanden dan bij de vertrouwenspersoon van je club of neem contact op met het Vertrouwenspunt Sport. Samen houden we de sport eerlijk!

Bronnen: NL Sporter en NOC*NSF
Foto header: Shutterstock.com