Triatlonsport: volle kracht vooruit!

Triatlon is een multisport: het bestaat uit meerdere disciplines. De originele triatlon (ook wel hele triatlon genoemd) bestaat uit 3,8 kilometer zwemmen, 180 kilometer fietsen en 42,195 kilometer hardlopen (de marathonafstand). In de loop der tijd zijn hiervan allerlei kortere versies afgeleid, zoals halve triatlon, olympische afstand, kwarttriatlon, achtste triatlon en zestiende triatlon.

Geschiedenis

De eerste op triatlons lijkende wedstrijden werden tussen 1920 en 1930 georganiseerd in Frankrijk. Nog niet onder de naam triatlon, dat duurde nog tot 1974. In september van dat jaar werd in San Diego op Fiesta Island voor het eerst een wedstrijd gehouden onder de naam triatlon. De volgorde en afstanden waren wel nog anders: er werd 5 mijl gelopen, 5 mijl gefietst en 600 yards gezwommen.

Eind jaren zeventig ontstond op Hawaï een wedstrijd die alle langeafstandsraces van Honolulu combineerde, namelijk de Waikiki Roughwater Swim (3,8 kilometer), de Around Oahu Bike Race (185 kilometer en oorspronkelijk een twee dagen durend evenement) en de marathon van Honolulu (42,195 kilometer). Wie deze drie wedstrijden op rij kon winnen, mocht zich met recht Ironman (man van staal) noemen. Een nieuw concept was geboren.

Aanvankelijk was Ironman Hawaï een leuk onderonsje van een stel fanatieke sporters, tot de Amerikaanse media lucht kregen van deze waanzinnige wedstrijd en er uitvoerig over gingen berichten. Overal ter wereld ging men triatlons organiseren. De snelle opmars van de triatlonsport is ongekend. En hoewel de internationale triatlonbond ITU het wereldkampioenschap lange afstand inmiddels elk jaar in een ander land organiseert, beschouwen alle triatlonbeoefenaars de Ironman van Hawaï nog altijd als het officieuze wereldkampioenschap.

Sinds de Olympische Zomerspelen van Sydney in 2000 staat triatlon ook op het olympisch menu. De olympiërs leggen dan echter geen hele triatlon af, maar de zogenaamde olympische afstand: 1,5 kilometer zwemmen, 40 kilometer fietsen en 10 kilometer lopen.

Pas op de plaats

In Nederland genoot de sport in de jaren tachtig een behoorlijke bekendheid onder het grote publiek. Dat de jaarlijkse hele triatlon van Almere altijd (semi)rechtstreeks op televisie te zien was, droeg daar zeker aan bij. Vanaf de jaren negentig liep het aantal deelnemers echter langzaam terug en kwam de doorstroming tot een pas op de plaats. Tot een paar jaar geleden leek het dan ook of triatlon in ons land zijn beste tijd gehad had.

Vreemd genoeg ging het in andere landen vanaf de jaren negentig juist crescendo met de triatlonsport. Het aantal deelnemers groeide en die konden zich inschrijven voor steeds meer grote, zeer professioneel georganiseerde wedstrijden.

Challenge

De Ironman-manie sloeg over naar Europa: er kwamen steeds meer triatlonevenementen op het Europese vasteland. En zoals dat gaat met succesvolle sporten, kwam het al snel tot een afsplitsing van de moederorganisatie: Ironman kreeg concurrentie van Challenge.

Maar of ze nu varen onder de vlag van Ironman of Challenge, al deze evenementen zijn modern, professioneel georganiseerd en vragen van de deelnemers naast veel trainingsarbeid ook een flinke financiële bijdrage. Inschrijfgelden van 400 tot 500 euro zijn niet ongewoon. Nederland bleef hierbij lange tijd wat achter, tot in 2013 de hele van Almere voor het eerst onder het Challenge-label plaatshad. Dat gaf het aantal deelnemers een boost. Hoe mooi triatlon in Nederland kan zijn, zie je in onderstaande video.

Volgende stap

Hoog tijd voor een volgende stap voor de Nederlandse triatlonsport: op 28 juni 2015 vindt in Amsterdam een triatlon plaats over de olympische afstand en de halve afstand (1,9 kilometer zwemmen, 90 kilometer fietsen en 21 kilometer hardlopen). De zwemstart zal in IJburg liggen, gefietst wordt er in Waterland en het lopen vindt plaats in het Vondelpark. De finish ligt op het prachtige Museumplein.

Daarnaast gaan er sterke geruchten dat er binnen afzienbare tijd een Ironman-wedstrijd zal worden georganiseerd in ons land. Limburgs Dagblad en Limburg 1 berichtten over vergevorderde plannen om begin augustus 2015 rond Maastricht een Ironman te houden. Zo kun je je als Nederlandse triatleet in eigen land plaatsen voor dé Ironman op Hawaï, hoe mooi is dat! Indien Ironman in 2015 inderdaad naar Maastricht komt, is de kans vrij groot dat het fietsparcours een 'overlap' zal hebben met dat van de Ocean Lava Triathlon Stein. De Halve van Stein, in juni 2015, is daarmee een ideale training en/of verkenning voor de mensen die aan de Ironman of aan een van de evenementen in het randprogramma zouden willen deelnemen.

Ook Rotterdam is volop bezig op het triatlonvlak: de Maasstad wil in 2016 een wedstrijd uit de World Triathlon Series organiseren en probeert de Grand Final van 2017 naar zich toe te halen.

Kielzog

In de slipstream van deze grote happenings worden de laatste jaren ook veel kortere triatlonvarianten georganiseerd. Belangrijkste doel: nieuwsgierige duursporters in aanraking brengen met de sport. En dat heeft succes! Met name de achtste triatlon (750 meter zwemmen, 20 kilometer fietsen en 5 kilometer lopen) is een heel geschikte instapvariant gebleken.

De Nederlandse Triathlon Bond heeft de afgelopen jaren een gestage groei (rond de tien procent per jaar) gezien van aantallen deelnemers en leden. Daarbij heeft de bond ook oog voor allerlei nieuwe organisaties die het duursporters mogelijk maken om hun krachten te meten in triatlonverband. Zo was de NTB actief betrokken bij het initiatief om rond Amsterdam een serie van zes laagdrempelige achtste triatlons op te zetten.

Groeibriljant

Als derde groeibriljant, naast de grote evenementen en de nieuwe kortere triatlonvarianten, is daar nog de teamcompetitie. Voor 2015 staan er – los van de eredivisie voor mannen en vrouwen – nog enkele competities op stapel: een eerste divisie voor mannen en voor vrouwen, twee tweede divisies en twee derde divisies. Duitsland en Frankrijk gingen Nederland hierin voor, met groot succes. Hierdoor kunnen nog meer verenigingen actief zijn competitieverband.

Inspiratie

2015 en verder beloven mooie tijden te worden voor de triatlonsport in Nederland, met interessante mogelijkheden voor sporters en sportieve ondernemers. Zoek je inspiratie? Leg de lat hoog en bekijk onderstaande video!

Bron: dit artikel is een bewerkte versie van de blog van oud-toptriatleet en bestuurslid van de Nederlandse Triathlon Bond Martin Breedijk, thans werkzaam als docent bij de opleiding Sport, Management en Ondernemen en nog altijd fanatiek wedstrijdsporter in duursporten.
Foto: Flickr/CC My Photo Journeys

Publicatiedatum: 26-11-2014